مسلما همهی انسانهای روی کرهی زمین به موضوع شرایط جوی و آبوهوا علاقه ندارد؛ ولی از زمانی که به یاد دارم عاشق و درگیر موضوع شرایط جوی [بهمعنی هوا؛ برای واژه climate از معادل اقلیم یا آبوهوا استفاده میکنیم] بودم. من (نویسنده متن اصلی) برای پروژهی علمی کلاس هفتم خود، شرایط جوی هفتهی آینده را تنها با وسایل خانگی خودم مثل یک هواسنج ساده و یک رطوبتسنج پیشبینی کردم. کارم بسیار دقیق از آب درآمد. پیش خودم فکر کردم اگر میتوانم با وسایل ساده، بارش برف و باران یا وزش باد را اندازه بگیرم، پس همه میتوانند چنین کاری بکنند. اگر راستش را بخواهید تنها دلیلی که اکنون یک هواشناس نیستم، این است که در دانشکده از کلاس فیزیک متنفر بودم!
حالا که بزرگ شدهام درمورد علاقهی مردم به شرایط جوی کمی واقعبینتر شدهام. اکثر مردم هیچ علاقهای به هوا ندارند؛ اما اینکه مردم اطرافم دانش کمی درمورد مسائل ابتدایی دربارهی هوا و شرایط جوی دارند، برایم تعجببرانگیز است.
با اینکه دانش من درمورد شرایط جوی و هوا، سال به سال بیشتر میشود، بهنظرم اکثر آمریکاییها تلاشی برای درک حتی ابتداییترین مفاهیم اقلیم، اتمسفر و نحوهی کارکرد همهی آنها نمیکنند.
مطمئنا هرکسی درمورد بلوک گرینلند یا چگونگی تأثیر نوسان اطلس شمالی بر آخر هفتهی آینده اطلاعات ندارد؛ ولی بهنظر من ما همگی موافقیم که هر کسی باید درمورد مفاهیم سادهی مربوط به شرایط جوی اطلاعاتی داشته باشد. در ادامه به ۱۰ حقیقت ساده پیرامون شرایط جوی که هرکسی باید آنها را بداند میپردازیم:
۱. تگرگ، باران یخی نیست. باران یخی هم باران منجمد نیست
هرگاه در زمستان باران یخی میبارد و همه میگویند: نگاه کنید دارد تگرگ میبارد، من واقعا تعجب میکنم و وقتی هم که به پنجره برخورد میکند و همه آن را با باران منجمد اشتباه میگیرند برای سیستم آموزشی امریکا متأسف میشوم.
باران یخی، نوعی دانه برف ریز آبشده است که قبل از رسیدن به زمین به دانههای کوچک تبدیل میشود؛ باران منجمد بارانی است که موقع برخورد با سطح زمین یخ میزند؛ و تگرگ هم موقع رعد و برقهای شدید و معمولا در ماههای گرم سال تشکیل میشود.
۲. شرایط جوی با اقلیم فرق دارد
زمانی که شرایط جوی برای یک هفته در محل استقرار شما بهطور غیرطبیعی سرد باشد، به آن هوای سرد میگویند. وقتی که هوا در تمامی سیارهی زمین برای دورهای چندساله گرمتر از حد معمول باشد، به آن آبوهوا یا اقلیم میگویند. بههمین دلیل از عبارت تغییرات اقلیمی بهجای تغییرات هوایی استفاده میکنیم.
عبارات زیر به درک شما از تفاوت شرایط جوی با اقلیم کمک میکند:
- اقلیم موردی است که شما انتظار آن را میکشید؛ درحالی که هوا موردی است که دریافت میکنید.
- اقلیم هویت و شخصیت شماست، درحالیکه هوا خلق و خوی شماست.
۳. دلیل پیدایش باد چیست؟
وقتی فشار بالا به فشار پایین نزدیک شود (مانند نزدیکی و چسبیدن دو نفر در مترو) هوا باید به طرفی حرکت کند، در نتیجه از فشار بالا بهسمت فشار پایین حرکت میکند.
۴. وقتی میگوییم هوا مرطوب است، منظورمان رطوبت نسبی است
درصد رطوبت موجود در هوا بهمعنای زیاد بودن آن نیست؛ مگر اینکه ماهیت دما را بشناسید. هوای گرم نسبت به هوای سرد رطوبت بیشتری نگه میدارد، بنابراین رطوبت ۵۰ درصدی دمای ۹۰ درجه بسیار بیشتر از رطوبت ۵۰ درصدی دمای ۴۰ درجه است.
۵. هیچ وقت آنقدر سرد نیست که برف نبارد
دفعهی بعدی که از شخصی شنیدید: برای باریدن برف بیش از حد سرد است. از او این سوال را بپرسید: پس چرا قطب جنوب سفید رنگ است؟
۶. حتی زمانی که هوا ابری هم باشد، احتمال آفتابسوختگی وجود دارد
چه باور کنید و چه باور نکنید، ۸۰ درصد پرتوهای فرابنفش خورشید از پوشش ابری عبور میکنند. با این حساب شاید بتوانید مصرف کرم ضد آفتاب خود را ۲۰ درصد کاهش دهید.
۷. پیشبینی هوا بسیار سخت است
سرزنش کردن یک پیشبینیکنندهی هوا مثل سرزنش کردن یک پیشبینیکنندهی مسابقات، هنگام باختن تیمتان است. پیشبینی هوا علم دقیقی نیست. وقتی میگویید امروز قرار است باران ببارد، ممکن است بهراحتی اشتباه کنید. قراری در کار نیست. در مقولهی پیشبینی هوا تنها احتمالات مطرح هستند. درواقع بینظمی نقش پررنگی در شرایط جوی ایفا میکند.
۸. طوفانها، گردبادهای گرمسیری و طوفانهای دریایی درواقع همگی یکسان هستند
همگی موارد بالا با تورنادو یا پیچند فرق دارند.
گردباد
۹. کولاک با بوران فرق دارد
بارش برف سنگین، لزوما بهمفهوم بوران نیست. خدمات هواشناسی ملی، بوران را بارش برف سنگین با بادهای ۶۰ کیلومتربرساعت و دید کمتر از ۴۰۰ متر برای بیش از ۳ ساعت تعریف میکند. در هر موقعی که برف میبارد از عبارت بوران استفاده نکنید؛ مثلا در جملهی هوای بیرون بورانی است.
۱۰. موردی به نام رعد و برقی گرمایی نداریم
نمیتوان گفت که رعدوبرق بهدلیل گرمای زیاد اتفاق میافتد. ممکن است هنگام رعد و برق، هوا کاملا خنک باشد. تصور شما از رعد و برق گرمایی مربوط به رعد و برق همراه با طوفان است.
اگر مردم درک بهتری از شرایط جوی و آبوهوا پیدا کنند، دنیا به جای بهتری برای زندگی کردن تبدیل خواهد شد.
منبع: زومیت و SCIENCEALERT